Het boekenaanbod in de klas
Een inhoudelijk aantrekkelijke boekenhoek
Dankzij Pinterest krijg je een inkijkje in heel wat prachtige boekenhoeken. Als je over voldoende ruimte beschikt is het natuurlijk fantastisch om je klaslokaal om te toveren tot een leesparadijs, soms zelfs voorzien van een sofa. Jammer genoeg is de klasoppervlakte - en vaak ook het budget -ontoereikend om al je creatieve dromen in vervulling te laten gaan.
Vergeet niet dat het in eerste instantie draait om het boekenaanbod dat je in je klasbib aanbiedt aan je leerlingen. Gebruik de zomervakantie om je boek per boek af te vragen of die titel nog steeds een meerwaarde is in je klasbib. Een vleugje Marie Kondo kan nooit kwaad.
De checklist:
- Biedt je klasbib een ruime spreiding in leesniveaus aan?
- Biedt je een mix van fictie en non-fictie titels aan?
- Is er een balans tussen klassiekers en nieuwigheden?
Denk ook goed na over de presentatie van de titels. Ga je voor een thematische of een alfabetische indeling? Sorteer je de boeken per AVI-niveau in bakken?
Een aanvullend thematisch aanbod
Je ‘vaste’ boekenaanbod vul je tijdens het schooljaar aan met een tijdelijk assortiment dat je thematisch laat aansluiten bij je lessen. Bij heel wat bibliotheken kan je als leerkracht een klaskaart aanvragen. Hiermee kan je veel meer boeken ontlenen dan met een persoonlijke kaart en je mag de boeken vaak ook langer bijhouden.
Geef kinderen de kans om in vrije momenten in de boeken te grasduinen, maar laat ze niet door hen ontlenen en zo in hun bank verdwijnen. Zorg er dus voor dat de boeken voor zoveel mogelijk kinderen beschikbaar blijven. Je zal snel merken dat kinderen tijdens een bezoek aan de bib (met de klas of met het gezin) die boeken zullen ontlenen.
Blind date met een boek
Soms zie je kinderen een hele tijd twijfelen voor de boekenkast. Ze weten niet goed wat ze willen, maar vragen liever geen advies aan de juf. Voor hen kan een 'blind date boek' een oplossing zijn.
Pak een aantal boeken in - liefst in herbruikbare verpakkingen of zakjes natuurlijk - zorg dat de kids geen idee hebben welk boek er verborgen zit onder de verpakking. Kleef een aantal tips op de kaft: dat kan bijvoorbeeld een zin zijn uit het boek of de omschrijving van het hoofdpersonage of de plek waar het verhaal zich afspeelt. Zorg in ieder geval voor een zin of tekst die de leerling prikkelt en nieuwsgierig maakt.
Boeken-Stoelendans
Onlangs zag ik op facebook (@jongeren.boekensite.gent) een filmpje voorbijkomen over een boeken-stoelendans. Ideaal om je leerlingen snel en actief te laten kennismaken met het boekenaanbod in je klas! Zet de stoelen in een kring, voorzie minstens evenveel stoelen als er kinderen zijn. Op elke stoel leg je een boek uit je klasbib. Voorzie een leuk achtergrondmuziekje en laat de kinderen langs de stoelen wandelen. Als de muziek stopt, dan nemen ze plaats op de dichtsbijzijnde stoel. Ze krijgen een aantal minuten de tijd om het boek dat er ligt te bestuderen.
Geef hen telkens een concrete opdracht. Zoals:
- Wie is het hoofdpersonage van het boek?
Je zal merken dat sommige kinderen de achterflap doorlezen en dat anderen meteen beginnen lezen, soms op de eerste bladzijde, soms gewoon lukraak. Een ideale kans om die zoekstrategieën te bespreken!
- Vertel iets over de illustraties in je boek.
Ideaal om die term nog eens te herhalen. Bevat je boek veel/weinig/geen illustraties? Zijn het paginagrote tekeningen? Kleur of zwart-wit? Foto's?
- Hoe is je boek verdeeld?
Bij leesboeken kan dat gaan over de verdeling in hoofdstukken. Is dat duidelijk? Enkel een nummering of ook een tussentitel?
Bij informatieve boeken kan je de inhoudstafel laten bespreken.
Herhaal dit een 5-tal keer (of zolang het enthousiasme mee wil).
Als afsluiter laat ik een kortverhaal samenstellen met zinnen uit de boeken. Ieder kind slaat het boek open op een willekeurige bladzijde. Geef hen even de tijd om die pagina te lezen. Ze kiezen 1 zin uit die hen aanspreekt. Dat kan iets grappig, spannend of informatief zijn. Daarna laat je iedereen zijn zin luidop voorlezen. Het zal je verbazen, maar je creëert zo direct een nieuw verhaal.
En dan... is het moment aangebroken voor de laatste stoelendans. De kinderen wandelen nog een keertje rond. Als de muziek stopt dan gaan ze staan bij het boek dat ze het liefst willen lezen. Als er meerdere kinderen bij één bepaald boek halt houden dan laat ik hen onderling een leesvolgorde bepalen en kleven we achterin het boek een post-it met de namen. Zo kan het probleemloos doorgegeven worden.