Toen we wegvlogen

De jonge Anne Frank bruist van fantasie en verbeeldingskracht. Ze loopt vaak met haar hoofd in de wolken en staat op school bekend als een echte babbelkous. Net als haar vader houdt Anne ook ontzettend van lezen. Stiekem droomt ze ervan om de verhalen die ze verzint ooit als schrijfster op papier te zetten.

Omdat de spanningen in Duitsland steeds verder opliepen, zocht het gezin Frank jaren geleden hun toevlucht in het neutrale Nederland. Vader Otto richtte er een bloeiende zaak op, en zijn dochters zaten er op school. Maar langzaam verandert de sfeer ook in Nederland. Na een kort offensief nemen de nazi’s het bewind over en worden de Joden steeds opnieuw aan strengere wetten en leefregels onderworpen. De vrijheid van Anne en haar zus wordt stap voor stap ingeperkt. Toch blijft het gezin vol vertrouwen hopen op een uitweg. Tot 'hoop' niet meer voldoende blijkt om de dagen door te komen en alleen 'moed' hen nog op de been houdt.

Alice Hoffman schreef 'Toen we wegvlogen' in samenwerking met de Anne Frank Stichting. Het aangrijpende boek schetst het leven van Anne en haar gezin in de periode vóór ze onderduiken en dus voor Anne’s beroemde dagboek. Hoewel dit boek onder de noemer ‘historische fictie’ valt, is het gebaseerd op uitgebreid onderzoek. Wat er precies in het hoofd en hart van Anne omging, zullen we nooit helemaal zeker weten, maar de ontreddering en het ongeloof moeten immens geweest zijn. Gedetailleerd en historisch correct laat Hoffman zien welke nieuwe regels werden opgelegd en hoe het er in Nederland aan toe ging.

Ook nu weer bekruipt me bij het lezen van zoveel onrecht een gevoel van plaatsvervangende schaamte. Hoe heeft dit ooit kunnen gebeuren? Hoe hebben zoveel mensen de ogen gesloten voor wat zich toen afspeelde?
En toch maken we als mensheid nog steeds dezelfde verschrikkelijke fouten.